Jak nauczyć się samoakceptacji?

Na co dzień oddziałuje na Ciebie wiele rozmaitych czynników o charakterze wewnętrznym oraz zewnętrznym – relacje z bliskimi, praca zawodowa, a także przypadkowo spotykani ludzie (czy sytuacje społeczne związane z nimi), kształtują Twój dzień i samopoczucie. Trudno jest być z siebie zadowoloną/zadowolonym w 100% przez cały czas, ale to, jaką masz relację z sobą samą/samym, w dużym stopniu oddziałuje na Twoją codzienność. Jak zatem budować dobrą relację z własnym ja? Dlaczego samoakceptacja jest tak ważna? Jak się jej nauczyć?

1. Samoakceptacja – co to takiego

Z psychologicznego punktu widzenia, na zjawisko samoakceptacji składa się kilka czynników o różnej wartości. Jako jeden z nich wielu badaczy wskazuje samoświadomość, czyli wiedzę o stanie posiadanych wad, a także zalet. Każda jednostka ma swój oryginalny komplet cech, a w drodze ku lepszemu samopoczuciu warto zdawać sobie sprawę zarówno z przywilejów, jak i ograniczeń, jakie są na Twojej drodze. Taki realistyczny obraz rzeczywistości pozwala lepiej się w niej odnajdywać.

Kolejnym istotnym aspektem konstruktu psychologicznego, jaki stanowi samoakceptacja, jest pielęgnowanie uznania dla własnych osiągnięć. Bardzo często środowisko, w którym wychowujemy – najbliższa rodzina, lokalna społeczność albo też instytucje, z którymi na co dzień mamy styczność – socjalizuje do bycia przesadnie skromnymi, niezadowolonymi z siebie, a w efekcie zaburza relację z własnym wnętrzem na dłużej.

2. O poczuciu własnej wartości – co je kształtuje?

Jak już zostało wspomniane, na poczucie własnej wartości (które jest bezpośrednio powiązane z samoakceptacją) ma wpływ kilka różnych czynników – między innymi środowisko, z którego się pochodzi. Czynniki niezależne od jednostki, takie jak właśnie status materialny rodziców, szerokość geograficzna, w której przychodzi się na świat, kolor skóry i inne warunki naturalne, są zjawiskami, które trzeba nauczyć się przyjmować, mimo wszystko. Może być w tym pomocna psychoterapia, a także rozmaite techniki samodoskonalenia, które pomagają przyswoić zdrowe podejście do takich spraw – spokojny wgląd czy medytacja.

3. Realizacja celów a samoakceptacja – co je łączy

Okazuje się, że duży wpływ na to, jak się ze sobą czujesz, może mieć sposób, w jaki rozliczasz się ze sobą z własnych osiągnięć. Co to oznacza? Otóż sekret tkwi w realistycznym ustalaniu celów i skupieniu się na dostępnych zasobach. Wielu ludzi ma tendencję do zaniżania swoich możliwości, do obaw przed niepowodzeniem, podczas gdy najważniejszym motorem napędowym jest właśnie przybliżanie się do celu. Badania dowodzą, że nawet wypełnienie drobnych codziennych postanowień może znacząco wpływać na samopoczucie oraz pozytywne zdanie na własny temat.

Ogromne znaczenie ma również pokusa stawiania sobie nierealnych, przesadnie ambitnych celów, które w efekcie może prowadzić do szybkiego wypalenia motywacji i zaangażowania. Często wtedy pojawia się tak zwane zjawisko słomianego zapału – trudno jest sprostać oczekiwaniom samej/samego siebie, więc wyłącza się chęć podejmowania wysiłku. Tymczasem najbardziej skuteczną okazuje się metoda małych kroków: dzielenie zadań lub wyzwań na mniejsze części, które jednorazowo wymagają mniej zaangażowania. Dzięki temu każde z nich przynosi określoną dawkę satysfakcji, wpływając pozytywnie na poziom samoakceptacji.

4. Nadmierne skupienie na sobie a problemy z samoakceptacją

Przyjaźń z samym/samą sobą bywa dużo trudniejsza do zbudowania, niż może się wydawać. Dzieje się tak między innymi ze względu na wysoką złożoność tego zjawiska – nadmierne rozmyślanie (ang. overthinking) na własny temat i przesadne skupienie na sobie u wielu osób przynosi niezadowalające rezultaty, nawet wtedy, gdy z obiektywnego punktu widzenia istnieją powody do samozadowolenia. U wielu osób skuteczne może być zatem przeniesienie uwagi na innych – zaangażowanie się w pomoc wolontariacką czy inne działania charytatywne. Nie chodzi o zatracenie kontaktu ze sobą, lecz o nieskupianie się na drobiazgach, na które nie ma się wpływu.

5. Jak zaakceptować siebie – codzienne sposoby w drodze ku lepszemu samopoczuciu

Jak ważna jest akceptacja siebie? Psychologia jako nauka, współcześnie opiera się na wypracowanych przez wiele lat badań filarach. Mamy dobry wgląd w naturę ludzką, dzięki czemu specjaliści od zdrowia mentalnego potrafią wiele zdziałać w pracy ze swoimi pacjentami. Mogą sprawdzić się różne metody – warto ich próbować, aby przekonać się, które są skuteczne w Twoim przypadku. Wśród zalecanych można wskazać:

• Ustalenie czasu na „spotkania ze sobą” – kilka minut dziennie na przemyślenia może ułatwić kontakt ze sobą.
• Nauka sztuki odpuszczania – to technika pracy nad sobą, która jest niezwykle efektywna w drodze ku akceptacji własnych wad i napotykanych trudności.
• Afirmacja – choć nie jest to metoda naukowa, w przypadku wielu osób może wykazywać wysoką skuteczność.
• Poznanie swoich mocnych stron – nic nie zapewnia tak dobrego wpływu na poczucie własnej wartości, jak odkrycie dziedzin, w których jest się dobrym/dobrą.

6. Zjawisko cienia w psychologii – co ma wspólnego z samoakceptacją?

Jeden z największych specjalistów od psychiki ubiegłego wieku, Karl Jung, opisał zjawisko cienia jako elementu, który oddziałuje mocno na stan mentalny. Jest on podobny do struktury osobowości id proponowanej przez Zygmunta Freuda. To tak zwana ciemna strona natury, która zostaje wyparta i zepchnięta głęboko do podświadomości na skutek braku akceptacji zewnętrznej. Żeby w pełni dojść do ładu z własnym samopoczuciem, tym skrywanym wadom oraz wypartym cechom również warto poświęcić uwagę. Może w tym być pomocna psychoterapia.

Jak siebie zaakceptować we współczesnym pędzącym świecie? Otwórz się na różne metody – bądź tu i teraz, pochyl się nad swoimi mocnymi stronami, a przede wszystkim naucz się odpuszczać w kwestiach, na które nie masz wpływu. Nie wahaj się też sięgnąć po pomoc, jeśli jej potrzebujesz. Samoakceptacja to jeden z niezwykle istotnych czynników w komfortowej codzienności, więc warto nad nią pracować.